پرورش شترمرغ به عنوان یکی از صنایع نوین در حوزه دامپروری، به دلیل ارزش بالای محصولات حاصل از آن از جمله گوشت، پوست، پر، و تخم، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این پرنده به دلیل سازگاری با شرایط آب و هوایی خشک و نیمهخشک، میتواند در مناطق وسیعی پرورش یابد؛ اما برای ایجاد یک مزرعه پرورش شترمرغ با بازدهی مناسب، به شرایط محیطی و زیرساختهای مناسبی نیاز است.
از جمله مهمترین نیازها، انتخاب مکان مناسب با شرایط اقلیمی سازگار است؛ شترمرغها به محیطی با دمای متعادل و رطوبت مناسب نیاز دارند. طراحی محوطهای وسیع و محصور، به شترمرغها امکان حرکت آزادانه و به دور از استرس را میدهد. همچنین، منابع آبی دائمی و سیستمهای تأمین خوراک متعادل شامل علوفه، دانه و مکملهای معدنی از اهمیت ویژهای برخوردارند.
در کنار این موارد، تأمین زیرساختهای بهداشتی و مدیریت دامپزشکی با نظارت دقیق بر سلامت و پیشگیری از بیماریها، و سیستمهای کنترل دما و تهویه در مناطق دارای تغییرات شدید دمایی، نیز برای دستیابی به بازدهی مناسب و حفظ سلامت شترمرغها ضروری است.
فهرست مطالب
صنعت پرورش شترمرغ بهعنوان یکی از زیرشاخههای کشاورزی و دامپروری در سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این صنعت به دلیل نیاز کم به منابع آب و غذای متعادل، بازده بالای محصولات و تقاضای بازار برای گوشت، پوست و پر آن، جایگاه ویژهای در کشورهای مختلف بهخصوص در مناطقی با آب و هوای گرم و خشک به دست آورده است.
این صنعت طی سالهای اخیر به دلیل افزایش آگاهی مردم از فواید گوشت شترمرغ و همچنین محصولات جانبی آن رشد چشمگیری داشته است. از سوی دیگر، تولید شترمرغ نسبت به دامهای دیگر اقتصادیتر است؛ زیرا شترمرغها نسبت به خوراک خود بازدهی بالاتری دارند. بهعلاوه، پرورش شترمرغ بهدلیل پتانسیل صادرات محصولات به کشورهای دیگر، یکی از راهکارهای افزایش ارزآوری و توسعه اقتصادی به شمار میآید.
شترمرغها به دلیل بومی بودن در مناطق گرم و خشک آفریقا، به شرایط آب و هوایی خاصی نیاز دارند که در آن رشد بهتری داشته باشند و در عین حال سلامت آنها حفظ شود. به طور کلی، محیط مناسب پرورش شترمرغ باید به گونهای باشد که بتواند دما، رطوبت، تابش خورشید و تهویه مناسب را فراهم کند.
شترمرغها توانایی تحمل دماهای بالا را دارند و در دماهای ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد به خوبی رشد میکنند. این دامها میتوانند دماهای بالاتر از ۴۰ درجه سانتیگراد را نیز تحمل کنند، اما در این حالت باید امکاناتی برای خنک کردن محیط فراهم شود تا از استرس گرمایی جلوگیری شود. در دماهای خیلی پایین نیز، به خصوص در شبهای سرد، باید از وسایل گرمایشی استفاده کرد تا سلامت شترمرغها حفظ شود.
ششترمرغها در محیطهای با رطوبت پایین و معتدل بهتر رشد میکنند، زیرا رطوبت بالا موجب بروز بیماریهای قارچی، مشکلات تنفسی و کاهش کیفیت پرهای شترمرغ میشود. سطح رطوبت مناسب برای پرورش شترمرغ بین ۲۰ تا ۳۰ درصد است و محیطهایی با رطوبت بالا به تجهیزات تهویه و خشککن نیاز دارند تا شرایط ایدهآل فراهم شود.
نور خورشید نقش مهمی در جذب ویتامین D توسط شترمرغ دارد که برای رشد و سلامت استخوانها ضروری است. شترمرغها در طول روز باید حداقل چند ساعت در معرض نور خورشید قرار گیرند تا رشد سالمی داشته باشند. در عین حال، در مناطق با تابش شدید آفتاب، نصب سایبان و فراهم کردن مناطق سایهدار برای جلوگیری از استرس گرمایی و خستگی بسیار مهم است.
در مناطقی که شرایط آب و هوایی مناسب پرورش شترمرغ وجود ندارد، میتوان با استفاده از امکانات جانبی مانند سیستمهای تهویه، سایبانها، تجهیزات گرمایشی یا خنککننده، و کنترل رطوبت، شرایط را برای پرورش شترمرغ مهیا کرد.
جریان هوای مناسب و تهویه منظم در محیط پرورش شترمرغ از اهمیت زیادی برخوردار است. تهویه خوب به کنترل دما و رطوبت کمک کرده و از تجمع بوها و گازهای مضر جلوگیری میکند. همچنین تهویه مناسب باعث میشود که احتمال شیوع بیماریها و عفونتها کاهش یابد.
استانداردهای زیستمحیطی برای پرورش شترمرغ شامل مجموعهای از دستورالعملهاست که برای حفظ سلامت پرنده، حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از آلودگی زیستمحیطی تعیین میشود. این استانداردها برای بهرهوری اقتصادی، حفظ محیطزیست و اطمینان از تولید محصول سالم نیز اهمیت دارند. در ادامه به نکات کلیدی استانداردهای زیستمحیطی در مزارع شترمرغ پرداخته شده است:
• کیفیت آب: آب مورد استفاده برای شترمرغها باید کیفیت بالا و عاری از آلودگیهای میکروبی و شیمیایی باشد. منابع آب باید بهصورت منظم آزمایش شوند.
• مصرف بهینه: استفاده بهینه از آب و بهکارگیری روشهای صرفهجویی، مانند سیستمهای آبیاری قطرهای یا بازیافت آب، برای کاهش هدررفت و حفظ منابع آب ضروری است.
• تهویه مناسب: استفاده از سیستمهای تهویهای برای جلوگیری از انباشت گازهای مضری چون آمونیاک در آغلها و جایگاههای پرورش شترمرغ اهمیت دارد.
• کاهش گرد و غبار: کنترل گرد و غبار از طریق کاشت درختان و پوشش گیاهی مناسب در اطراف مزرعه و محوطههای باز ضروری است.
• نظافت و ضدعفونی: جایگاهها و تجهیزات باید بهطور منظم نظافت و ضدعفونی شوند تا از شیوع بیماریهای قارچی و باکتریایی جلوگیری شود.
• فاصله مناسب با مناطق مسکونی: برای کاهش ریسک انتقال بیماریها و جلوگیری از ایجاد بوی نامطبوع، مزرعه شترمرغ باید با مناطق مسکونی فاصله کافی داشته باشد.
• مصرف بهینه انرژی: استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشیدی برای تأمین برق و انرژی مزرعه، بهویژه برای تهویه و تأمین نور، به کاهش هزینهها و حفاظت از منابع طبیعی کمک میکند.
• کاهش استفاده از مواد شیمیایی: در صورتی که به کود و سم نیاز باشد، از مواد شیمیایی کمخطر و طبیعی استفاده شود تا خاک و آبهای زیرزمینی آلوده نشوند.
• جمعآوری و دفع اصولی فضولات: فضولات شترمرغ باید بهطور منظم جمعآوری و دفع شوند تا از انتشار بوی نامطبوع و آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی جلوگیری شود. تبدیل فضولات به کود کمپوست میتواند به حفظ محیط زیست کمک کند.
• بازیافت و استفاده مجدد: تا حد امکان از روشهای بازیافتی برای مدیریت پسماند استفاده شود، مانند استفاده از فضولات برای تولید کود و جلوگیری از مصرف مواد شیمیایی مضر.
• آموزش پرسنل: آموزش کارگران و پرسنل مزرعه درباره مدیریت پایدار و اصول زیستمحیطی نقش مهمی در اجرای استانداردها دارد.
• آگاهیبخشی عمومی: انتشار اطلاعات مربوط به اقدامات زیستمحیطی مزرعه برای جامعه محلی میتواند تأثیرات مثبتی در ایجاد مسئولیتپذیری بیشتر ایجاد کند.
با پیروی از این استانداردها، مزارع شترمرغ میتوانند نه تنها در تولید اقتصادی موفق باشند، بلکه به کاهش اثرات منفی بر محیطزیست و حفظ منابع طبیعی کمک کنند.
کاشت درختان و گیاهان: کاشت پوشش گیاهی متنوع در اطراف مزرعه باعث حفظ رطوبت، کاهش گرد و غبار و بهبود محیط زیست میشود.
حفظ زیستگاههای طبیعی: در صورت امکان، باید تلاش شود تا مناطق طبیعی اطراف مزرعه و زیستگاههای طبیعی حفظ شوند تا تنوع زیستی حفظ شود.
شترمرغها به سرپناههای مخصوصی نیاز دارند که بتوانند آنها را در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی محافظت کنند. این سرپناهها میتوانند شامل سقفهای ساده برای حفاظت از باران، باد، و تابش شدید آفتاب باشند. از آنجایی که شترمرغها میتوانند در فضای باز و محصور زندگی کنند، این سرپناهها باید به گونهای ساخته شوند که در صورت نیاز بتوانند به فضای باز دسترسی داشته باشند.
شترمرغها پرندههایی قوی هستند و میتوانند تا ۲٫۵ متر بپرند، بنابراین فنسها و حصارکشیها باید به اندازه کافی بلند (حداقل ۲ متر) و مستحکم باشند تا از فرار آنها جلوگیری شود. استفاده از حصارهای فلزی یا چوبی مقاوم برای اطمینان از امنیت این پرندگان ضروری است. علاوه بر ارتفاع، فواصل بین فنسها نیز باید کوچک باشد تا از گیر کردن سر و پاهای شترمرغ در فنس جلوگیری شود. فنسهای دارای عایقهای مناسب نیز میتوانند شترمرغها را از شکارچیان محافظت کنند.
محیطهای پرورش شترمرغ نیاز به نظافت منظم دارند تا از تجمع آلودگی و بیماری جلوگیری شود. بنابراین، تجهیزات بهداشتی شامل ابزارهای پاکسازی و ضدعفونی کنندهها برای تمیز کردن فضای محوطهها و سرپناهها ضروری است. استفاده از مواد ضدعفونی کننده و سموم مجاز در این بخشها کمک میکند تا سلامت و ایمنی شترمرغها حفظ شود.
در مزرعههای پرورش شترمرغ، باید محوطهها به بخشهای مختلف تقسیم شوند تا بتوان شترمرغها را براساس سن، جنسیت و وضعیت تولید مثل جدا کرد. این تقسیمبندی کمک میکند تا کنترل بهتری بر رفتار و سلامت آنها داشته باشیم و همچنین، امکان مدیریت راحتتر تغذیه و مراقبتهای بهداشتی فراهم میشود.
تأمین آب تازه و تغذیه منظم یکی از ضروریات مهم برای پرورش شترمرغ است. سیستمهای آبرسانی باید طوری طراحی شوند که همواره آب تمیز و بهداشتی در دسترس شترمرغها باشد. آبخوریهای اتوماتیک و سیستمهای تغذیه مدرن میتوانند بهرهوری را افزایش دهند و از هدررفت غذا جلوگیری کنند.
راهاندازی یک مزرعه شترمرغ موفق نیازمند زیرساختهای مناسب و تجهیزاتی است که هم محیطی امن و بهداشتی برای شترمرغها فراهم کند و هم کارایی اقتصادی و بهرهوری پرورشدهندگان را افزایش دهد. در ادامه به بررسی زیرساختها و تجهیزات لازم برای پرورش شترمرغ میپردازیم.
برای تولید جوجه شترمرغ و افزایش بهرهوری، تجهیزات جوجهکشی و انکوباتورهای مخصوص استفاده میشود. این دستگاهها برای ایجاد دمای مناسب و کنترل شرایط محیطی مورد نیاز برای تخمهای شترمرغ کاربرد دارند و میتوانند به میزان بالاتری از تخمگذاری و جوجهدهی کمک کنند.
کنترل دما و تهویه مناسب در فصول مختلف به کاهش استرس گرمایی یا سرمایی شترمرغها کمک میکند. بهویژه در محیطهای بسته، نصب تهویه مناسب برای به جریان انداختن هوا و جلوگیری از افزایش رطوبت اهمیت زیادی دارد.
شترمرغها به فضای کافی برای حرکت و تمرین نیاز دارند؛ بنابراین، فضای مزرعه باید به گونهای باشد که آنها بتوانند به راحتی بدوند و فعالیت داشته باشند. این امر به سلامت عمومی، افزایش ایمنی و کاهش رفتارهای پرخاشگرانه شترمرغها کمک میکند.
تامین آب و غذای شترمرغها نقش مهمی در رشد، سلامت و تولید مثل آنها دارد. شترمرغها پرندگانی مقاوم هستند، اما برای دستیابی به بهترین عملکرد، نیازهای تغذیهای و دسترسی مناسب به آب، باید به دقت مدیریت شود. در اینجا به برخی از نیازهای کلیدی تغذیهای و آبی شترمرغها اشاره میکنیم:
• پروتئین: شترمرغها برای رشد و توسعه عضلات و پرها به پروتئین کافی نیاز دارند. جوجهها در مراحل اولیه رشد نیاز بیشتری به پروتئین دارند (حدود ۲۰-۲۴٪)، که با افزایش سن، این نیاز کاهش مییابد.
• انرژی: شترمرغها برای فعالیتهای روزانه و همچنین تولید گوشت و تخم، به انرژی نیاز دارند. منابع انرژی عمدتاً شامل کربوهیدراتها (مانند ذرت) و چربیهاست. انرژی کافی باعث میشود شترمرغها سریعتر رشد کنند و کمتر درگیر مشکلات سلامتی شوند.
• ویتامینها و مواد معدنی: ویتامینها به ویژه ویتامینهای A، D و E برای سلامت عمومی، رشد، سیستم ایمنی و تولیدمثل شترمرغها ضروریاند. همچنین کلسیم و فسفر برای رشد استخوانها، بهویژه در جوجهها، و کیفیت پوسته تخم مهم است.
• الیاف: شترمرغها به مقادیری فیبر یا الیاف نیاز دارند که معمولاً از منابعی مثل علف و گیاهان تأمین میشود. الیاف به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
تغذیه شترمرغها باید با توجه به مرحله رشدی آنها متفاوت باشد:
• جوجهها: در این مرحله، نیاز به پروتئین بالا و مواد معدنی بیشتری دارند.
• شترمرغهای جوان: با افزایش سن، میزان پروتئین کمی کاهش یافته و منابع انرژی و فیبر بیشتر در جیره قرار میگیرد.
• شترمرغهای بالغ: نیاز به انرژی بالا و پروتئین متوسط دارند و فیبر بیشتر در جیره آنها قرار داده میشود. همچنین در فصل تولیدمثل، نیاز به ویتامینها و مواد معدنی افزایش مییابد.
شترمرغها به آب تمیز و تازه نیاز دارند. هرچند که آنها به خشکی مقاوماند و میتوانند دورههای کوتاهی را بدون آب طی کنند، اما برای داشتن عملکرد بهتر، تأمین آب روزانه اهمیت دارد:
• نیاز روزانه: میزان مصرف آب به شرایط محیطی و مرحله سنی بستگی دارد. در آب و هوای گرم، نیاز به آب بیشتر است.
• کیفیت آب: آب شترمرغها باید تمیز، بدون آلودگی و مناسب برای مصرف باشد. وجود ناخالصیها یا مواد شیمیایی مضر میتواند سلامت آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
نکات کلی
• استفاده از منابع تغذیهای با کیفیت و نظارت بر مصرف آب و غذای شترمرغها برای جلوگیری از مشکلات گوارشی و کمآبی ضروری است.
• در نظر گرفتن جیرههای متنوع و متعادل، به ویژه برای دورههای مختلف رشد، به بهبود سلامت و کارایی شترمرغها کمک میکند.
اگر شرایط محیطی یا جیره غذایی تغییر کند، شترمرغها ممکن است به بیماریهایی مانند کمبود ویتامین یا مشکلات گوارشی مبتلا شوند.
مدیریت بهداشتی و پیشگیری از بیماریها در پرورش شترمرغ اهمیت ویژهای دارد، زیرا بیماریها میتوانند به سرعت در گلههای بزرگ گسترش یابند و موجب کاهش تولید، افزایش هزینهها و حتی مرگومیر شترمرغها شوند. به طور کلی، مدیریت بهداشتی مؤثر در پرورش شترمرغ شامل روشهایی برای جلوگیری از انتقال بیماریها، تقویت سیستم ایمنی و حفظ شرایط مناسب زیستمحیطی است. در ادامه، به برخی از دلایل و جنبههای کلیدی مدیریت بهداشتی و اهمیت آن در پرورش شترمرغ اشاره میشود:
بسیاری از بیماریها، مانند بیماریهای باکتریایی، ویروسی و انگلی، میتوانند به راحتی از طریق تماس مستقیم، خوراک و آب آلوده یا حتی از طریق تجهیزات و کارکنان، به شترمرغهای دیگر منتقل شوند. با رعایت بهداشت و تمیزکاری منظم مکان نگهداری و ضدعفونی تجهیزات، میتوان شیوع بسیاری از بیماریها را کنترل کرد.
واکسیناسیون دورهای به عنوان بخشی از مدیریت بهداشتی شترمرغها، میتواند آنها را در برابر بسیاری از بیماریهای عفونی محافظت کند. علاوه بر واکسیناسیون، برنامههای پیشگیرانه شامل کنترل آفات و انگلها نیز از جمله اقدامات مؤثر هستند. این برنامهها با کاهش ریسک آلودگی و تقویت سیستم ایمنی شترمرغها، به بهبود کیفیت زندگی و سلامت عمومی آنها کمک میکند.
علاوه بر تغذیه مناسب، رعایت اصول بهداشتی و جلوگیری از شرایط استرسزا، مانند ازدحام زیاد یا شرایط آبوهوایی نامساعد، به بهبود سیستم ایمنی شترمرغها کمک میکند. شترمرغهایی که سیستم ایمنی قوی دارند، بهتر میتوانند با بیماریها و آلودگیها مقابله کنند و در نتیجه بهرهوری آنها نیز افزایش مییابد.
نظارت مستمر بر وضعیت سلامتی شترمرغها، به شناسایی زودهنگام علائم بیماریها کمک میکند. علائمی مانند کاهش اشتها، کاهش وزن، تغییر رفتار، علائم تنفسی و تغییرات در دفع میتوانند نشانههایی از بروز بیماری باشند. با شناسایی زودهنگام، میتوان اقدامات درمانی را به سرعت آغاز کرد و از گسترش بیماری در گله جلوگیری کرد.
شترمرغها به شرایط زیستی مناسب نیاز دارند، از جمله تهویه مناسب، دما و رطوبت متعادل و کاهش استرس ناشی از ازدحام بیش از حد. رعایت بهداشت محیط و حذف منظم کود و فضولات، از شیوع عوامل بیماریزا جلوگیری میکند. همچنین، استفاده از بستر مناسب و تغییرات منظم آن نیز نقش مهمی در کاهش خطر عفونتهای گوارشی و تنفسی دارد.
با پیشگیری از بیماریها، هزینههای درمانی کاهش مییابد و نیاز به استفاده از داروها و آنتیبیوتیکها کمتر میشود. این امر نه تنها به کاهش هزینههای اقتصادی کمک میکند، بلکه باعث افزایش بهرهوری و سوددهی پرورش شترمرغ نیز میشود، زیرا شترمرغهای سالم رشد بهتری دارند و تولید گوشت، تخم و پر آنها بیشتر و با کیفیتتر خواهد بود.
پرورش شترمرغ به دلیل تولید محصولات متنوعی نظیر گوشت، پوست، پر و روغن، از پتانسیلهای اقتصادی و بازاریابی بالایی برخوردار است. با رشد آگاهی عمومی و تقاضا برای محصولات سالم، فرصتهای جدیدی برای توسعه بازار شترمرغ ایجاد شده است. در اینجا به برخی از این پتانسیلها و فرصتهای اقتصادی و بازاریابی پرداخته میشود:
گوشت شترمرغ به دلیل مزایای تغذیهای، مانند پروتئین بالا و چربی کم، بهعنوان یک جایگزین سالم برای گوشت قرمز معرفی شده است. این گوشت، به ویژه برای افرادی که به دنبال کاهش مصرف چربی و کلسترول هستند، جذابیت بالایی دارد. در بازارهای داخلی و خارجی، تقاضا برای گوشت شترمرغ رو به افزایش است و میتواند به عنوان محصولی رقابتی در صنعت گوشت مطرح شود.
پوست شترمرغ به دلیل کیفیت بالا، نرمی و دوام، در صنعت چرم جایگاه ویژهای دارد. این چرم بهویژه در تولید کیف، کفش و لوازم لوکس استفاده میشود و محصولات ساختهشده از آن به دلیل ماندگاری و زیبایی، ارزش بالایی در بازار دارند. کشورهایی مانند ایتالیا و فرانسه که در صنعت مد و تولید محصولات چرمی لوکس پیشرو هستند، بازار مناسبی برای پوست شترمرغ محسوب میشوند.
پر شترمرغ، به دلیل خاصیت نرمی و زیبایی، در صنایع مختلفی مانند تولید تزئینات، لباس و هنرهای نمایشی استفاده میشود. همچنین، پر شترمرغ به دلیل خاصیت گردگیری و عدم تولید الکتریسیته ساکن، در صنایع پاکسازی نیز مورد توجه قرار گرفته است. در نتیجه، فروش پر شترمرغ میتواند منبع درآمدی پایدار برای پرورشدهندگان باشد.
روغن شترمرغ یکی از محصولات باارزش در صنعت آرایشی و بهداشتی است. این روغن دارای خاصیتهای ضدالتهابی و نرمکننده است و برای مشکلات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و ترکهای پوستی مفید است. همچنین، این روغن به دلیل جذب سریع و نداشتن عوارض جانبی، مورد علاقه مصرفکنندگان محصولات طبیعی و ارگانیک است. بازار این روغن به ویژه در صنعت آرایشی و دارویی به سرعت در حال رشد است.
تخم شترمرغ به دلیل اندازه بزرگ و ترکیبات مغذی، میتواند به عنوان محصولی منحصر به فرد در بازار ارائه شود. همچنین، از تخم شترمرغ برای تولید محصولات تزئینی و صنایع دستی استفاده میشود و با حکاکی و طراحیهای هنری روی پوسته آن، به محصولاتی با ارزش تبدیل میشود. این محصول برای مشتریانی که به دنبال کالاهای هنری یا سوغاتی هستند، جذابیت خاصی دارد.
علاوه بر فروش مستقیم محصولات، مزارع شترمرغ پتانسیل جذب گردشگر و بازدیدکنندگان را دارند. ارائه تورهای آموزشی و بازدید از مزارع، تجربهای منحصر به فرد برای گردشگران فراهم میکند و میتواند منبع درآمدی اضافی باشد. این نوع گردشگری به ویژه برای خانوادهها و دانشآموزان جذابیت دارد و فرصتی برای معرفی محصولات و بازاریابی مستقیم ایجاد میکند.
با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات طبیعی و ارگانیک در بازارهای جهانی، صادرات محصولات شترمرغ به ویژه گوشت، پوست و روغن آن میتواند منبع درآمد قابل توجهی برای پرورشدهندگان باشد. کشورهایی با تقاضای بالا برای این محصولات، به ویژه در آسیا، اروپا و آمریکای شمالی، فرصتهای بزرگی برای صادرات و توسعه بازار فراهم میکنند.
پرورش شترمرغ به دلیل تولید محصولات ارزشمندی چون گوشت، پوست و تخم، پتانسیل اقتصادی بالایی دارد. با این حال، موفقیت در این صنعت وابسته به فراهمآوردن محیط و زیرساختهای مناسب است که شامل فضای کافی، تهویه مناسب، بهداشت بالا و سیستمهای تغذیهای باکیفیت میشود.
در نهایت، به منظور دستیابی به بهرهوری بالا و کاهش ریسکهای مرتبط با بیماریها، لازم است پرورشدهندگان بر بهداشت، ضدعفونی محیط و تغذیه تخصصی تمرکز کنند. ایجاد یک برنامه مدون برای بهداشت و مدیریت پیشگیرانه، به همراه آموزش پرورشدهندگان، میتواند رشد و کیفیت تولیدات شترمرغ را بهبود بخشد و به توسعه پایدار این صنعت کمک کند.